«Ἔσωσε λαόν, θαυματουργῶν Δεσπότης, Ὑγρόν θαλάσσης κῦμα χερσώσας πάλαι. Ἑκών δέ τεχθείς ἐκ Κόρης, τρίβον βατήν, Πόλου τίθησιν ἡμῖν˙ ὅν κατ’ οὐσίαν, Ἴσoν τε Πατρί, καί βροτοῖς δοξάζομεν» (εἰρμός τῆς α’ Ὠδῆς τοῦ Ἰαμβικοῦ κανόνος τῶν Χριστουγέννων).
Ὁ Δεσπότης Χριστός ἔσωσε τόν Ἰσραηλιτικό λαό μέ θαυματουργικό τρόπο τήν παλαιά ἐποχή, ἀφοῦ μετέβαλε σέ ξηρά τά κυματώδη ὕδατα τῆς Ἐρυθρᾶς Θάλασσας. Τώρα, ὅμως, ἀφοῦ γεννήθηκε μέ τήν θέλησή Του -ὁ Χριστός- ἀπό Κόρη Παρθένο, ἄνοιξε εὐκολοδιάβατο τό δρόμο ἀπό τήν γῆ στόν οὐρανό. Αὐτόν πού εἶναι κατά τή θεία Του φύση ὁμοούσιος μέ τόν Πατέρα καί κατά τήν ἀνθρώπινη φύση Του ὁμοούσιος μέ μᾶς τούς ἀνθρώπους, Τόν δοξάζουμε.
Ὁ ἀνωτέρω εἰρμός τῆς ἑορτῆς τῶν Χριστουγέννων, ἀγαπητά μου παιδιά καί τέκνα τῆς Ἐκκλησίας, ἀποτελεῖ ὁρόσημο καί ἐλπίδα διά τήν ἀνθρωπότητα. Ὁρόσημο διότι τό πλήρωμα τοῦ χρόνου ἦλθε καί «ἐξαπέστειλεν ὁ Θεὸς τὸν υἱὸν αὐτοῦ, γενόμενον ἐκ γυναικός, γενόμενον ὑπὸ νόμον, ἵνα τοὺς ὑπὸ νόμον ἐξαγοράσῃ, ἵνα τὴν υἱοθεσίαν ἀπολάβωμεν» καί ἐλπίδα διότι τό «μεσότειχον τοῦ φραγμοῦ (Προς Γαλάτας,δ΄ 4-7)» διαλύθηκε, τό βαθύ ὀντολογικό χάσμα μεταξύ Θεοῦ καί ἀνθρώπου χάθηκε στό ἔλεος τῆς ἀμετρήτου φιλανθρωπίας τοῦ Θεοῦ.
Ἡ προτύπωση τῆς διαβάσεως τῆς Ἐρυθρᾶς Θάλλασας, πού ἀναφέρεται στήν Παλαιά Διαθήκη προεικονίζει τήν διέλευση τοῦ Χριστοῦ ἀπό τήν ἄκτιστη οὐσία, στήν κτιστή διαταραγμένη καί καταταλαιπωρημένη φύση τοῦ ἀνθρώπου. Δηλώνει τήν σωτηρία τοῦ ἀνθρωπίνου γένους καί ὁλόκληρης τῆς δημιουργίας καί τήν καλεῖ νά μεταβεῖ ἀπό τή γῆ στόν οὐρανό. Γίνεται ὁ μεσίτης, πού μᾶς γνωρίζει τόν Πατέρα ὡς ὁ πρωτότοκος ἀδελφός τοῖς πᾶσι. Ποιός; Ὁ Υἱός καί Λόγος Τοῦ Θεοῦ, ὁ ὁμοούσιος μέ τόν Πατέρα κατά τήν θεότητα καί ὁμοούσιος μέ τόν ἄνθρωπο κατά τήν ἀνθρώπινη φύση χωρίς νά κληρονομήσει τήν ἁμαρτία.
Ποία δόξα ἐπεφύλαξε ὁ Θεός σέ μᾶς τούς ἀνθρώπους! Πόσο ἀγαπᾶ τόν ἄνθρωπο! Αὐτό γίνεται γνωστό στό σωτηριολογικό Του ἔργο ὅπου διά τῆς θείας Οἰκονομίας τιμᾶται ὁ ἄνθρωπος ὥστε ἀπό δοῦλος νά γίνει υἱός. Ὁ Υἱός καί Λόγος τοῦ Θεοῦ διεργάζεται τή σωτηρία. Ξεπερνᾶ τήν προτύπωση καί τήν προφητεία τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης καί ἐμφανίζεται ὡς ἄνθρωπος. Ἔλαβε ὅλη τήν ἀνθρώπινη φύση ἐκτός ἀπό τήν ἁμαρτία, συναναστράφηκε μαζί μας, μᾶς δίδαξε, μᾶς εὐεργέτησε, μᾶς θεράπευσε καί ἔδειξε πρῶτος τό δρόμο τῆς θυσίας καί τῆς Ἀναστάσεως προσφέροντας σέ μᾶς τήν αἰώνιο ζωή καί τό μέγα ἔλεος.
Ἡ γέννηση τοῦ Χριστοῦ, συνεπῶς, ἀποτελεῖ τό πρῶτο σπουδαῖο γεγονός τῆς θείας Οἰκονομίας, δηλ. τῆς σωτηρίας τοῦ ἄνθρώπου καί τῆς κτίσεως. Γίνεται τό φάρμακο μέ τό ὁποῖο πραγματοποιείται ἡ ἀπαρχή τῆς ἰατρείας τῆς πεσούσης ἕνεκα τῆς ἁμαρτίας ἀνθρώπινης φύσεως καί ἀνυψώνεται στόν οὐρανό. «Χριστός ἐπί γῆς, ὑψώθητε» μᾶς καλοῦσε ὁ ὑμνωδός περίπου 40 ἡμέρες τώρα. Μᾶς καλοῦσε σέ προετοιμασία καί ὑποδοχή τοῦ νέου αὐτοῦ χαρμοσύνου γεγονότος πού ἡ Ἐκκλησία πολύ σοφᾶ ἔχει θεσπίσει νά ἑορτάζεται ἕκαστον ἔτος γιά νά μᾶς θυμίζει τήν ἅπαξ καί διά παντός ἐνανθρώπιση τοῦ Θεοῦ Λόγου καλώντας μας σέ ἐγρήγορση καί μετάνοια.
Καί ἐμεῖς, πολλάκις μηρυκάζοντες τήν μίζερη ἐνδοκοσμική σοφία φυτοζωοῦμε μέ ἰδεολογίες καί στεῖρες γνώσεις οἱ ὁποῖες δίδουν στήν καλλίτερη περίπτωση λύσεις καί ἀπαντήσεις μέχρι τό θάνατο. Πέραν αὐτοῦ, τί μέλει γενέσθαι; Τί ἀπαντήσεις δίνει ἡ σοφία τῶν ἀνθρώπων στίς ὑπαρξιακές μας ἀναζητήσεις; Ἀντί νά προσέξουμε καί νά διορθώσουμε τίς λανθασμένες ἐπιλογές μας, γινόμαστε κριτές τῶν πάντων ἄνευ κριτικῆς ἱκανότητος, μηρυκάζοντες ὅ,τι μᾶς προσφέρουν οἱ λεγόμενοι ψευδοσωτῆρες τῆς οἰκουμένης ἤ οἱ προστάτες τοῦ Θεοῦ «Χριστιανοί» μέ ὑπέρμετρο ζῆλο, ὡς ὑπερασπιστές τῆς πίστεως, καί οἱ ἐκ διαμέτρου ἀντίθετοι στήν πίστη καί τήν Ἑλληνορθόδοξη παράδοση ἐξαργυρώνοντας συναλλαγματικές διά τήν πρόσκαιρη καί παροδική ἀξία καί τιμή πού τούς ἐδώθη ὡς ἀντάλλαγμα. Τά νοσοκομεῖα μᾶς κρούουν τόν κώδωνα τοῦ κινδύνου μέ τίς σοβαρότατες πλέον ἐλλείψεις, ἡ παλαιότερα ἔνδοξη Παιδεία μας πνέει τό κύκνειο ἄσμα μακριά ἀπό τήν ἄμεση διδασκαλία τῆς κριτικῆς ἱκανότητας στερώντας ἀπό τά παιδιά τήν δυνατότητα ἀντιδράσεως στά κακῶς κείμενα πού θά συναντήσουν ὡς ἐνήλικες, ἡ οικογένεια καταρρέει παραμένοντας ὁ καθένας στά ἀτομικά του προβλήματα ἐνῶ τά παιδιά ἀπορροφημένα σέ ὀθόνες σκορποῦν τόν χρόνο τους μακριά ἀπό τό παιχνίδι, τή μελέτη καί φυσικά τόν ποιοτικό χρόνο μέ τούς γονεῖς τους, μιμούμενα ἐν τέλει τούς ἴδιους τούς γονεῖς τους. Τί κάνουμε λοιπόν γιά ὅλα αὐτά; Κρίνουμε τά πάντα ἀπό τό σαλόνι μας περιμένοντας κάτι νά ἀλλάξει ἀπό ἐκεῖ; Τί πιθανότητες ἄραγε ὑπάρχουν γιά νά γίνει αὐτό; Μᾶς φταῖνε οἱ ἀρχές, ἡ οἰκονομική κρίση, οἱ δάσκαλοι, ἡ ἴδια ἡ ἐκκλησία! Οἱ δικές μας οἱ εὐθύνες δέν ὑπάρχουν πουθενά; Δέν μποροῦμε νά περάσουμε χρόνο μέ τά παιδιά; Δέν μποροῦμε νά τούς διδάξουμε νά κρίνουν καί νά σκέφτονται λύσεις γιά τά προβλήματά τους; Δέν μποροῦμε νά τούς διδάξουμε τήν Ὀρθοδοξία;
Ὁ ἀπολυτοποιημένος σκοπός τῆς λεγόμενης οἰκονομικῆς κρίσης καί τά διάφορα τεχνάσματα ὥστε νά ἐμφανίζονται ὅλο καί περισσότεροι πτωχοί γιά νά τούς ἐξουσιάζουν οἱ ἰσχυροί τῆς γῆς, τό ἐπιβεβαιώνει. Ὅσο κι ἄν δημιουργοῦν ἑταιρείες μή κερδοσκοπικοῦ χαρακτῆρα παγκοσμίου ἐμβελείας, ὑπάρχουν ἄνθρωποι δυστυχισμένοι οἱ ὁποῖοι καταλήγουν στόν ὑγρό τάφο τῆς Μεσογείου ἤ καί ὅσοι βρεθοῦν σέ κάποια στεριά ζοῦν σέ καταστάσεις τραγικές πού εἶναι ντροπή γιά τή σύγχρονη «προηγμένη» Εὐρώπη. Καί, ἀπ’ αὐτούς κάποιοι ἐγείρουν δικαιώματα καί ἀξιώσεις γιά τά ἤθη καί τά ἔθιμα τοῦ τόπου μας, ὅτι τάχα τούς ἐνοχλοῦν. Καί νά ἦταν μόνο αὐτοί! Καί ἐμεῖς ξεχάσαμε τήν παράδοσή μας, τήν πίστη μας, τήν συναδέλφωσή μας, τή φιλία μας, τό σεβασμό στό συνάνθρωπο καί τήν ἰδιαιτερότητα τοῦ κάθε προσώπου. Ἀντί νά προσπαθήσουμε νά βιώσουμε ἀληθινά χριστιανικά καί παραδοσιακά Χριστούγεννα, ἀποϊεροποιοῦμε τά πάντα καί πολύ περισσότερο τή ζωή μας. Δυστυχῶς, πολλάκις γινόμαστε μάρτυρες αὐτῆς τῆς ἐπιλογῆς βιώνοντας καί αὐτόν τόν θάνατον εἴτε τόν προσωπικό εἴτε πολύ στενῶν συγγενῶν μας αὐτές τίς ἡμέρες χαρᾶς, ἀκολουθώντας τή διασκέδαση καί τήν ἁμαρτία.
Ἀλήθεια, ποῦ εἶναι ἡ ἐπί γῆς εἰρήνη πού ἡ Ἐκκλησία διαλαλεῖ αὐτές τίς ἡμέρες; Χωρίς Χριστό εἰρήνη δέν ὑπάρχει. Τό «δόξα ἐν ὑψίστοις Θεῷ καί ἐπί γῆς εἰρήνη» ἦταν μόνο γιά τήν ἐποχή τῆς παρουσίας τοῦ Χριστοῦ; Καί ὅμως, ἡ εἰρήνη ὑπάρχει καί προσφέρεται καί σήμερα σέ ὅσους τή ζητοῦν ὡς δῶρο ἀπό τό Χριστό ἐπειδή προσπαθοῦν νά βιώσουν τήν «ἐν Χριστῷ ζωή».
Οἱ Πατέρες διατύπωσαν τή διδασκαλία τους ζῶντας αὐτήν τήν ἐν Χριστῷ ζωή μετά ἀπό ἐμπειρία, περισυλλογή καί ἄσκηση πνευματική. Λογικό καί ἀληθές τοῦτο, ἐν ἀντιθέσει πρός τή διάχυτη σημερινή στεῖρα γνώση ἄνευ ἐμπειρίας. Στή ζωή τους δέν ἦταν δύσκολο νά διατυπώσουν φράσεις καί κείμενα, πού ὅπως καί σήμερα γίνεται ἀπό πολλούς, ἀλλά τό βίωμα τό ὁποῖο ἀπέκτησαν ὡς δῶρο Θεοῦ γιά τή δόξα τοῦ ἴδιου Θεοῦ πού ἔγινε κατώτερος ἀπό τούς ἀγγέλους γιά νά ἀνυψώσει τό ἀνθρώπινο γένος στήν οὐράνια δόξα.
Ἀγαπητοί μου ἀδελφοί.
Προσδιορίζοντας τή ζωή μας ὅλοι προσδοκοῦμε γιά ἕνα καλλίτερο κόσμο. Ὅλοι ζητοῦμε τό ἀγαθό γιά τή ζωή μας, ὅλοι γύρω μας συνηγοροῦν μέ λόγια παχυλά πρός τήν κατεύθυνση αὐτή, ἀλλά τό ἀποτέλεσμα συνεχῶς παρουσιάζει ἀρνητικό πρόσημο. Τί συμβαίνει λοιπόν; Μήπως εἴμαστε οἱ ἴδιοι φταῖχτες τῆς σημερινῆς ἠθικῆς πρωτίστως καταπτώσεως καί μετά οἱ γύρω μας; Ἐμεῖς, ἀκολουθοῦμε τό Χριστό; Διδασκόμαστε ἀπό τήν οὐράνια συγκατάβαση τοῦ Θεοῦ ἤ προσπαθοῦμε νά δικαιολογήσουμε τίς ἐνοχές μας στίς ἀδυναμίες τῶν ἄλλων γιά νά δικαιολογηθοῦμε στή συνείδησή μας;
Ἐμπρός λοιπόν, ποτέ δέν εἶναι ἀργά ἀρκεῖ ἡ ἀπόφαση καί ἡ ἀρχή. Ἄς γίνει αὐτή τά φετεινά Χριστούγεννα. Μόνο τότε θά αὐξηθεῖ καί θά καρποφορήσει ἡ ζωή μας γιατί θά δοκιμάζεται στήν ἐμπειρία τῶν πειρασμῶν καί τῶν συκοφαντιῶν. Θά χρειαστεῖ εὐθύς καί ἀληθινός τρόπος ζωῆς βγαλμένος ἀπό τήν ἐμπειρία τῆς Ἐκκλησίας.
Ἡ διά θαυματουργικοῦ τρόπου σωτηρία τοῦ ἀνθρώπου ἔρχεται ἀπό τά βάθη τῶν αἰώνων ὡς παλαιά καί νέα, ὡς παροῦσα καί μέλουσα διότι «ἐτέχθη ἡμῖν σήμερον» ὁ Χριστός, ὁ Λυτρωτής τοῦ κόσμου, γιατί στή δόξα Του χωροῦμε ὅλοι, χωροῦμε στήν δική Του βασιλεία, καί ζητᾶ: ἀνοίξετε τήν ψυχή σας, καθαρίστε την γιά νά κατοικήσω καί ἐγώ θά σηκώσω ὅλες τίς ἁμαρτίες καί τούς προβληματισμούς σας, ἐγώ θά σᾶς ἀναπαύσω!
Χριστός ἐτέχθη Ἀληθῶς ἐτέχθη
Εἰς ἔτη πολλά καί εὐλογημένο τό νέο ἔτος 2019
Ὁ Μητροπολίτης
Κυδωνίας καί Ἀποκορώνου
Δαμασκηνός