Μνήμη Ειρηναίου Τσουρουνάκη!

Το Σάββατο 19 Αυγούστου ο Σεβασμιώτατος Ποιμενάρχης μας κ.κ. Δαμασκηνός, ιερούργησε στην Ιερά Πατριαρχική και Σταυροπηγιακή Μονή Αγίας Τριάδος των Τζαγκαρόλων τελώντας Αρχιερατική Θεία Λειτουργία και εν συνεχεία Αρχιερατικό Μνημόσυνο στη μνήμη του μακαριστού Επισκόπου κυρού Ειρηναίου Τσουρουνάκη.

Για τον μακαριστό Επίσκοπο πρώτος ομίλησε ο Σεβασμιώτατος Ποιμενάρχης μας, αναφέροντας πως η ζωή του μπορεί να δώσει πάρα πολύ μηνύματα και παραδείγματα σε όλους εμάς. Ευχόμαστε ο Θεός να αναπαύσει την ψυχή του και όλοι εμείς να γίνουμε συνεχιστές της παρακαταθήκης που μας άφησε.

Μετά το πέρας του μνημοσύνου ο κ. Νικόλαος Τσουρουνάκης ανιψιός του μακαριστού έλαβε το λόγο και μίλησε για την πολυσχιδή προσωπικότητα του μακαριστού Ιεράρχου, παραδίδοντας  στα χέρια του Σεβασμιωτάτου Ποιμενάρχου μας, στο τέλος της ομιλίας του την επισκοπική ράβδο του μακαριστού, ώστε να τοποθετηθεί στο κειμηλιαρχείο της Μονής.

Κεντρικός ομιλητής ο οποίος αναφέρθηκε εκτενώς στη βιωτή και έργο του κυρού Ειρηναίου Τσουρουνάκη, ήταν ο Άρχοντας του Οικουμενικού Θρόνου και καθηγητής του Γκρατς κ. Γρηγόριος Λαρετζάκης, ο οποίος ανέγνωσε την ομιλία που είχε γράψει ο Άρχοντας του Οικουμενικού Θρόνου κ. Αλέξανδρος Παπαδερός και ο οποίος δεν κατάφερε να παραστή για λόγους υγείας.

Μετά το πέρας της Αρχιερατικής Θείας Λειτουργίας και μνημοσύνου οι προσκυνητές δεξιώθηκαν εις το Αρχονταρίκι της Μονής, και εν συνεχεία παρατέθηκε επιμνημόσυνο γεύμα επιμελεία υπό των μελών της αδελφότητος της Μονής του Πανοσιολογιωτάτου Πρωτοσυγκέλλου μας Αρχιμ. Δαμασκηνού Λιονάκη και του Ιερομονάχου π. Νικηφόρου Εικοσιδέκα.

 

Ακολουθεί ο λόγος του Άρχοντος του Οικουμενικού Θρόνου κ. Αλεξάνδρου Παπαδερού που ανέγνωσε ο κ. Γρηγόριος Λαρετζάκης.

 

Λίγα λόγια γιά τον μακαριστό επίσκοπο από την ιστοσελίδα που είναι αφιερωμένη στη μνήμη του.
Επίσκοπος Ειρηναίος Τσουρουνάκης

Ο αείμνηστος Επίσκοπος Σαν – Φραγκίσκου Αμερικής Ειρηναίος Τσουρουνάκης γεννήθηκε το 1894 στα Τσουρουνιανά Κισσάμου. Το όνομα του πατέρα του ήταν Ιωάννης (Γιαννάκης) της μεγάλης οικογένειας των Τσουρουνάκηδων.

Αν και καταγόταν από φτωχή, αγροτική οικογένεια, τελείωσε τις εγκύκλιες σπουδές του και πέτυχε την εισαγωγή του στη θεολογική σχολή της Χάλκης. Με ώριμη σκέψη αποφασίζει να ασπασθεί τον ορθόδοξο μοναχισμό, γίνεται μοναχός και αργότερα χειροτονείται ιερομόναχος και εντάσσεται στην αδελφότητα της ιεράς μονής Αγίας Τριάδος Τσαγκαρόλων Χανίων. Αργότερα χειροθετείται Αρχιμανδρίτης και διορίζεται καθηγητής της σχολής.

Το έτος 1924 ο Διευθυντής της ιερατικής σχολής Αγίας Τριάδος εκλέγεται Μητροπολίτης Ρεθύμνης & Αυλοποτάμου και έτσι η Διεύθυνση ανατίθεται στον Αρχιμανδρίτη και καθηγητή της σχολής Ειρηναίο, ο οποίος με ευθέο ζήλο αρχίζει την νέα του διακονία. Όπως ο ίδιος έλεγε, σκοπός της σχολής είναι να προετοιμάσει τους αυριανούς Κήρυκες του Ευαγγελίου, τους Θεοφόρους. Ο νέος Διευθυντής γρήγορα αγαπήθηκε από τους καθηγητές όπως και από τους μαθητές.

Πολλοί θυμούνται με συγκίνηση την ιεροπρεπή φυσιογνωμία του Ειρηναίου. Ήταν ψηλός, εύσωμος, δυνατός, εγκάρδιος, σεμνός με βάδισμα ολύμπιο και με χαραγμένο το χαμόγελο στη μορφή του. Έλεγε χαρακτηριστικά ο λόγιος αυτός διδάσκαλος στους μαθητές του, ότι: « … ο ωραιότερος καρπός πάνω στη γη είναι η καλοσύνη που ωριμάζει με τη ζεστασιά της πίστεως στο Θεό και με τη δροσιά της αγάπης προς τον συνάνθρωπο». Θεωρούσε τους ιερείς ως «Φάρους και λιμάνια» για τις ψυχές που κλυδωνίζονται στο χάος και στη σύγχυση της εποχής μας.

Η μόρφωση του Ειρηναίου ήταν πλατιά και τεράστια, όμως το Υπουργείο διορίζει άλλο Διευθυντή. Έτσι ο Ειρηναίος Τσουρουνάκης φεύγει στην Αμερική όπου εκεί εκλέγεται Επίσκοπος Αγίου Φραγκίσκου και τυγχάνει Πρόεδρος του Παγκοσμίου συμβουλίου των Εκκλησιών. Η σκέψη του και η καρδιά του είναι στην Κρήτη, στα Χανιά, στο μοναστήρι του. Δωρίζει την βιβλιοθήκη του (500 τόμους & περιοδικά) στο μοναστήρι. Όμως ο θάνατος τον εμποδίζει να έρθει στη γενέτειρά του το 1944. Στα Τοπόλια Κισσάμου βρίσκεται προτομή για να θυμούνται οι νεότεροι την αξιόλογη αυτή ιερατική και λόγια φυσιογνωμία της Κρήτης.

2. ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ ΚΑΙ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΑ ΑΝΑΣΤΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΑΓΑΘΑΓΓΕΛΟΥ ΝΙΝΟΛΑΚΗ

Ή παρούσα ενότητα πραγματεύεται τό θέμα των συνεργατών καί πνευματικών άναστημάτων τοϋ έπισκόπου Κυδωνιάς καί Αποκορώνου Άγαθαγγέλου Νινολάκη. Πρόκειται γιά τούς έγγύτερους στό συγκεκριμένο ιεράρχη κληρικούς, άπό τούς οποίους άλλοι μέν έλαβαν τήν ίερωσύνη άπό τον ϊδιο, άλλοι δέ, ένώ χειροτονήθηκαν άπό άλλους άρχιερεΐς, συμπορεύθηκαν καί συνέδεσαν τό όνομά τους μέ αύτόν. Προχωρήσαμε στήν παρακάτω κατάταξη τών έν λόγω προσώπων βάσει τής χρονολογικής σειράς μέ τήν όποία έντοπίσαμε τά όνόματά τους στό άρχεΐο τής μητροπόλεως Χανίων.

Ό Ειρηναίος Τσουρουνάκης γεννήθηκε τό 1890 στον οικισμό Τσουρουνιανά τής κοινότητας Τοπολίων Κισάμου. Καθώς προσανατολιζόταν νά άκολουθήσει τό μοναχικό βίο, έντάχθηκε ώς δόκιμος τό 1906 στό άνθρώπινο δυναμικό τής πατριαρχικής καί σταυροπηγιακής μονής Αγίας Τριάδος Τζαγκαρόλων Ακρωτηρίου. Κατά τή γνώμη μας ή έπιλογή του αύτή ώς πρός τόν τόπο άσκήσεώς του δεν ήταν άπροϋπόθετη καί άναιτιώδης. Κατά τά τέλη τοΰ 19ου καί τις άρχές τοϋ 20οΰ αιώνα τή διοίκηση τής έν λόγω μονής άσκοΰσε ώς καθηγούμενος ό άρχιμανδρίτης Γεράσιμος Σφακιωτάκης (1881-1885, 1893-1898, 1904-1910), κληρικός μέ έξέχουσα δράση στόν άγώνα ύπέρ τοΰ Κρητικού Ζητήματος καί μέ σημαίνουσα παρουσία στόν έκπαιδευτικό τομέα . Έπιπροσθέτως, ή κοινή καταγωγή τών δύο άνδρών άπό τήν έπαρχία Κισάμου καί μάλιστα άπό τήν ίδια κοινότητα, όπου ύπήρχε μετόχι τής μονής τών Τζαγκαρόλων, καθώς καί πιθανοί συγγενικοί ή φιλικοί δεσμοί συνετέλεσαν ένδεχομένως στή λήψη τής άποφάσεως τοΰ Ειρηναίου νά συνδεθεί μέ τή συγκεκριμένη μοναχική άδελφότητα. .

Σέ ήλικία είκοσι έτών, τό καλοκαίρι τοΰ 1908, ό Εμμανουήλ Ίωάννου Τσουρουνάκης, όπως ήταν τό κοσμικό του όνομα, έκάρη μοναχός καί μετονομάστηκε Είρηναΐος. Στις 5 Ιουλίου τοΰ 1911 χειροτονήθηκε ίεροδιάκονος άπό τόν τότε έπίσκοπο Κυδωνιάς καί Αποκορώνου Νικηφόρο Ζαχαριάδη. Μετά τήν παραίτηση τοΰ Κυδωνιάς Νικηφόρου ό ρηθείς ίεροδιάκονος, όπως πιστοποιεί τό ύπ’ άριθ. πρωτ. 118 έγγραφο τής επισκοπής Κυδωνιάς και Λποκορώνου, τέθηκε ύπό τήν προστασία τοΰ νεοεκλεγέντος άρχιερέως Αγαθαγγέλου Νινολάκη, ό όποιος δήλωνε ότι ό Ειρηναίος πλέον «άπό τής 17 ‘Ιουνίου 1912 διατελεΐ προσληφθείς ύφ’ ήμών ίεροδιάκονος τής καθ’ ήμάς έπισκοπής» . Τήν ίδια χρονική περίοδο προσέφερε τΙς υπηρεσίες του ώς προσωρινώς άρχιερατικός έπίτροπος τοΰ Νινολάκη ό Άγιοτριαδίτης μοναχός Ιερόθεος Κονταράκης .

Ή παρουσία μοναχών τής Αγίας Τριάδος πλησίον τοΰ έπισκόπου, καί κατά συνέπεια στό κέντρο λήψεως τών άποφάσεων, μαρτυρα τις άγαθές διαθέσεις τοΰ Αγαθαγγέλου άπέναντι στήν ώς άνω μονή καί ιδίως άπέναντι στόν ίεροδιάκονο Ειρηναίο Τσουρουνάκη. Ή διαπίστωση αύτή ένισχύεται άπό τά γεγονότα πού άκολούθησαν, όπως ή μετάβαση τοΰ Τσουρουνάκη τό 1915 στήν πρωτεύουσα τοΰ ‘Ελληνικού Κράτους , προκειμένου νά έγγραφεΐ στό Τμήμα Βυζαντινής Μουσικής τού Ωδείου Αθηνών καί παράλληλα νά φοιτήσει στή Ριζάρειο Εκκλησιαστική Σχολή. Τις μορφωτικές στοχεύσεις τοΰ ίεροδιακόνου του ύποστήριξε ό έπίσκοπος Χανίων Αγαθάγγελος, καθώς άπηύθυνε έπιστολή στό μητροπολίτη Αθηνών Θεόκλητο Μηνόπουλο (1902-1917, 1920-1922) στις 26 Αύγούστου τοΰ 1915, διά τής όποίας συστήνει τόν Ειρηναίο «ώς κληρικόν σώφρονα καί άξιον πάσης έμπιστοσύνης», παρακαλώντας συγχρόνως «Αύτήν (τήν Ύμετέραν Σεβασμιότητα), όπως άγαθυνομένη έν εύθέτω καιρώ τοποθετιίση αύτόν εις τινα τών έν Αθήναις Εκκλησιών ώς Ίεροδιάκονον, όπως διά τής εργασίας του έξοικονομή τινα τών άναγκαίων αύτοΰ έξόδων» . Ή παραπάνω έκκληση τοΰ έπισκόπου Χανίων πρός τό μητροπολίτη Αθηνών δέν εύοδώθηκε, όπως καταμαρτυρά ή μετά έξι μήνες έπιστολή τοΰ Ειρηναίου Τσουρουνάκη πρός τόν κυριάρχη του, διά τής όποίας τόν ένημερώνει γιά τό ατελέσφορο τών προσπαθειών τους νά διοριστεί σέ κάποια ένορία τών Αθηνών κατά τό διαρρεϋσαν χρονικό διάστημα. Επιπλέον, κατόπιν συνεννοήσεως με τόν Κρήτα άρχιμανδρίτη Ζαχαρία Λιανά, παρακαλεΐ τόν Αγαθάγγελο Κυδωνιάς, «όπως γράψητε πρός τόν Μητροπολίτην (Αθηνών) νά μέ διορίση έν μιφ τούτων (τών ένοριών) πρίν ή καταληφθώσιν καί αύται. Είμαι δέ βέβαιος ότι χαριζόμενος τη Ύμετέρςι Σεβασμιότητι θέλει προβη είς τόν διορισμόν μου» . Τά άρχεΐα τής μητροπόλεως Κυδωνιάς καί Άποκορώνου δέν μάς διαφωτίζουν περαιτέρω όσον άφορά στήν έκβαση τής συγκεκριμένης ύποθέσεως. Αρωγός ώστόσο τοΰ Ειρηναίου κατά τή διάρκεια τών σπουδών του στήν Αθήνα στάθηκε ή μονή τής μετανοίας του, τό ήγουμενοσυμβούλιο τής όποίας άποφάσισε νά τοΰ χορηγήσει ύποτροφία άπό τό κληροδότημα τοΰ Άγιοτριαδίτη μοναχού Άνανίου Λυμπινάκη .

Τρισήμισυ χρόνια άργότερα, τό Νοέμβριο τοΰ 1919, ό Κυδωνιάς Αγαθάγγελος άνταποκρίθηκε σέ κοινοποιηθεΐσα σ’ αύτόν άπόφαση τοΰ Οίκουμενικοΰ Θρόνου περί έξευρέσεως ύποψηφίων σπουδαστών γιά τή Θεολογική Σχολή τής Χάλκης. Πρότεινε τότε δι’ έπιστολής του πρός τόν τοποτηρητή τοΰ Οίκουμενικοΰ Θρόνου μητροπολίτη Προύσης Δωρόθεο (Οκτώβριος 1918-6 Μαρτίου 1921) τούς ίεροδιακόνους Ειρηναίο Τσουρουνάκη καί Μισαήλ Μαζοκοπάκη, κληρικούς τής έπαρχίας του, τούς όποιους χαρακτηρίζει ώς χρηστοήθεις, φιλομαθείς καί σεμνούς, ένώ έπίσης έκφράζει τή βεβαιότητα πώς «ώς τοιοΰτοι παρέχουσι τά έχέγγυα ότι θά καταστώσιν ικανοί έργάται ήμέραν τινα έν τφ άμπελώνι τοΰ Κυρίου». Κομιστές τής έπισκοπικής έπιστολής ορίζονται άπό τό περιεχόμενο τοΰ γράμματος οί άμέσως ένδιαφερόμενοι πρός έγγραφή ύποψήφιοι σπουδαστές . Δι’ αύτού τοΰ τρόπου ό έπίσκοπος Αγαθάγγελος Νινολάκης όχι μόνο θέλησε νά άνταποκριθεΐ στή συνοδική πρόταση τής ‘Εκκλησίας Κωνσταντινουπόλεως, άλλά καί έπιδίωξε νά συνδέσει πνευματικά του τέκνα καί άναστήματα μέ έκκλησιαστικούς θεσμούς καί πρόσωπα ύψίστης σπουδαιότητας, ώστε μαζί μέ τή δυνατότητα θεολογικής καταρτίσεως νά τούς δοθεί ταυτόχρονα καί ή εύκαιρία γιά πνευματικές γνωριμίες, ώφέλιμες γιά τήν περαιτέρω ζωή τους.

Τό 1924, σέ ήλικία τριάντα τεσσάρων έτών, ό άρχιμανδρίτης πλέον Ειρηναίος Τσουρουνάκης διορίζεται πρωτοσύγκελλος τής έπισκοπής Κυδωνιάς καί Αποκορώνου καί καλείται άπό τόν Αγαθάγγελο νά άναλάβει ένεργό ρόλο στή διοίκηση τής προειρημένης έκκλησιαστικής έπαρχίας. Κατά τή σύντομη υπηρεσία του ώς πρωτοσυγκέλλου διετέλεσε άντιπρόσωπος τοΰ Νινολάκη στήν Εφορία τών Φυλακών Φιρκά Χανίων, ένώ έπίσης άσκησε καθήκοντα έπόπτη τών ναών τής πόλεως . Ή δράση του ύπό τήν ιδιότητα αύτή θά λήξει στις 26 Σεπτεμβρίου τοΰ 1924, ήμέρα κατά τήν όποία ό άρχιμανδρίτης Ειρηναίος θά ύποβάλει τήν παραίτησή του άπό τις παραπάνω διοικητικές θέσεις , προκειμένου νά άναλάβει καθήκοντα σχολάρχη καί διευθυντή τής Ιερατικής Σχολής Χανίων κατά τή δεύτερη περίοδο λειτουργίας της (1924-1946), δεκαπέντε χρόνια μετά τήν άναστολή τών μαθημάτων λόγω τής πολιτικής καταστάσεως πού έπικρατοΰσε τότε στό νησί. Ή περίοδος σχολαρχίας τοΰ Ειρηναίου ορίζεται άπό τό Σεπτέμβριο τοΰ 1924 έως τό Νοέμβριο τοΰ 1925 .

Ή άμέσως έπόμενη είδηση σχετικά μέ τόν έν λόγω κληρικό προέρχεται άπό έπιστολή τοΰ ήγουμενοσυμβουλίου τής Αγίας Τριάδος, διά τής όποίας ένημερώνει τήν έποπτεύουσα αύτό άρχή, δηλαδή τόν έπίσκοπο Κυδωνιάς καί Αποκορώνου Αγαθάγγελο, γιά τή συναίνεση καί συγχρόνως τήν παραχώρηση έκ μέρους τής μονής κανονικής άδειας, προκειμένου ό ρηθείς άρχιμανδρίτης νά μεταβεϊ στις Ηνωμένες Πολιτείες τής Αμερικής. Τό ίδιο κείμενο μάς παρέχει τήν πληροφορία ότι ό έπίσκοπος Σικάγου Φιλάρετος άπηύθυνε ονομαστική πρόσκληση στόν Ειρηναίο μέ σκοπό τήν ένταξή του στόν κλήρο τής έπαρχίας του . Τόπος προορισμού καί τοποθετήσεως τοΰ Κρητός ίερέως θά ήταν τό Akron Ohio , όπως δηλώνει ή ύπ’ άριθ. πρωτ. 94 άπαντητική έπιστολή τοΰ Αγαθαγγέλου Νινολάκη πρός τόν μέχρι τότε κληρικό του, διά τής όποίας όχι μόνο δεν τόν άποτρέπει νά μεταβεϊ στήν άλλοδαπή πρός έκπλήρωση προσωπικών του στοχεύσεων, άλλά μάλιστα τοΰ παρέχει τήν «αίτουμένην άδειαν άποδημίας», ένώ έκφράζεται γι’ αύτόν μέ λόγια έπαινετικά γιά τό πρόσωπο καί τήν προσφορά του στήν τοπική Εκκλησία .

Ό Είρηναΐος Τσουρουνάκης θά τερματίσει τήν έκκλησιαστική του σταδιοδρομία ώς βοηθός έπίσκοπος τής’Ορθόδοξης Αρχιεπισκοπής Αμερικής . Ή έκλογή του ύπό τόν τίτλο τής έπισκοπής Αγίου Φραγκίσκου θά πραγματοποιηθεί κατόπιν αίτήσεως τοΰ τότε άρχιεπισκόπου Αθηναγόρου, μετέπειτα Οικουμενικού Πατριάρχου (1948-1972), πρός τήν ‘Εκκλησία Κωνσταντινουπόλεως. Ήμερα εκλογής, όπως προκύπτει άπό τά σχετικά δημοσιεύματα, ήταν ή 18η Νοεμβρίου 1941 καί τόπος ό πατριαρχικός ναός τοΰ Αγίου Γεωργίου στό Φανάρι. Ή χειροτονία τοΰ Ειρηναίου ώς έπισκόπου έλαβε χώρα τήν 30ή τοΰ ίδιου μήνα στις ΗΠΑ καί τελέστηκε άπό τόν κυριάρχη αύτοΰ άρχιεπίσκοπο Αμερικής Άθηναγόρα. Ή δράση τοΰ έπισκόπου Αγίου Φραγκίσκου Ειρηναίου Τσουρουνάκη ύπήρξε σύντομη, καθώς τόν βρήκε ό θάνατος σέ ήλικία πενήντα τεσσάρων χρόνων, στις 2 Ιουνίου 1944, δύο χρόνια καί έξι μήνες μετά τήν προαγωγή του στήν άρχιερατική χορεία τοΰ Οικουμενικού Θρόνου .

Γιά τόν Γεράσιμο Σφακιωτάκη βλ. Α.Ι.Μ.Α.Τ., Μοναχολόγιον, αϋξ. άριθ. 17. ΠΕΤΡΑΚΗ, «Ιστορία τής ί.μ. Αγίας Τριάδος», σ. 205. ΝΑΝΛΚΗ, Τό έπισκοπικό ζήτημα, σ. 110. Ό Γεράσιμος διαδραμάτισε πρωταγωνιστικό ρόλο στήν ίδρυση τοϋ ‘Ιεροδιδασκαλείου Κρήτης, καθώς ορίστηκε ώς ένας άπό τούς εκτελεστές τής διαθήκης τοΰ έπισκόπου πρώην Κισάμου Γερασίμου Στρατηγάκη, πού προέβλεπε τή σύσταση τοϋ ώς άνω Ιδρύματος. Βλ. ΒΛΑΒΟΓΙΛΑΚΗ, «Ή συμβολή τοΰ Κλήρου», σ. 18. Α.Ι.Μ.Α.Τ., Μοναχολόγιον, αϋξ. άριθ. 26. Α.Ι.Μ.Κ.Α., 1914, Έν Χανίοις τη 9 Απριλίου 1914, άριθ. πρωτ. 118/0 Κυδωνιάς καί Αποκορώνου Αγαθάγγελος. Ό.π., Έν Χανίοις τή 29 Απριλίου 1914, άριθ. πρωτ. 148, Ό Κυδωνιάς καί Άποκορώνου Αγαθάγγελος. Α.Ι.Μ.Κ.Α., 1912, Έν Χανίοις τή 11 Ιουνίου 1912, άριθ. πρωτ. 211, Ό Κυδωνιάς καί Αποκορώνου Αγαθάγγελος. Γιά τόν Ιερόθεο Κονταράκη βλ. Α.Ι.Μ.Α.Τ., Μοναχολόγιον, αϋξ. άριθ. 19. ΔΕΛΑΚΗ, Τό ‘Ιεροδιδασκαλείο Κρήτης, σ. 228. Μας είναι γνωστή ή διεύθυνση τοϋ νεαρού ίεροδιακόνου στήν πρωτεύουσα τής Ελλάδος κατά τις πρώτες τουλάχιστον ήμερες τής παραμονής του έκεΐ. Σέ κάρτα διαπιστευτηρίων τοϋ Ειρηναίου δηλώνεται ώς διεύθυνση κατοικίας ή Πάροδος Έρεχθέως, άριθ. 4. Από τό γεγονός ότι ό Ειρηναίος έπιδίωκε τήν έγγραφή του σέ σχολή Βυζαντινής Μουσικής έγνωσμένης άξίας συμπεραίνουμε ότι ό νεαρός ίεροδιάκονος όχι μόνο είχε έφεση στήν εκκλησιαστική μουσική, άλλά καί διέθετε φωνητικές ικανότητες, προσόντα πού άσφαλώς δέν πέρασαν άπαρατήρητα άπό τόν Κυδωνιάς Αγαθάγγελο Νινολάκη τήν έποχή πού άποφάσιζε τήν πρόσληψη προσωπικού ίεροδιακόνου. Γιά τό μητροπολίτη Αθηνών Θεόκλητο Μηνόπουλο βλ. ΒΑΛΣΑΜΗ, Οί Προκαθήμενοι Αθηνών, σσ. 58-60. Α.Ι.Μ.Κ.Α., 1915, Έν Χανίοις τή 26 Αύγούστου 1915, άριθ. πρωτ. 281, Ό Κυδωνιάς καί Αποκορώνου Αγαθάγγελος.

Α.Ι.Μ.Κ.Α., 1916, ‘Εν Αθήναις 7 Μαρτίου 1916, ΕιρηναίοςΊεροδιάκονος Τσουρουνάκης. Α.Ι.Μ.Κ.Α., 1924, Έν Χανίοις τή 24 Μαΐου 1924, άριθ. πρωτ. 282, Ό Κυδωνιάς καί Άποκορώνου Άγαθάγγελος.Ό.π., Έν Χανίοις 23 ‘Ιουνίου 1924, άριθ. πρωτ. 326, Ό Κυδωνιάς καί Αποκορώνου Αγαθάγγελος. Α.Ι.Μ.Κ.Α., 1924, Έν Χανίοις 26-9-1924, άριθ. πρωτ. 476, Άρχιμ. Ειρηναίος Τσουρουνάκης.

Βλ. Επιμνημόσυνο τεΰχος άψιέρωμα εις μνήμην μακαριστού Σχολάρχου Εμμανουήλ Στ. Τζανιδάκη, Ιερατική Σχολή Κρήτης, τεΰχ. 2ο, Φεβρουάριος 1997, σσ. 84 καί 93. Α.Ι.Μ.Κ.Α., 1926, Έν τή Ίερα Μονή Αγίας Τριάδος τή 31 Μαρτίου 1926, άριθ. πρωτ. 94, Τό Ήγουμενοσυμβούλιον, Ό Ηγούμενος Άνανίας Ψαρουδάκης, Αθανάσιος Προηγούμενος, Κύριλλος ‘Ιερομόναχος. Μερικά χρόνια άργότερα συναντάμε τόν άρχιμανδρίτη ΕΙρηναΐο Τσουρουνάκη έφημέριο τής ορθόδοξης κοινότητας Αγίου Κωνσταντίνου Gary Indiana καί έπειτα έφημέριο Αγίου Άνδρέου Σικάγου. Βλ. περιοδ. Χριστιανικόν Φως έτος Γ, άριθ. 8 (15 ‘Οκτωβρίου 1926) 61-62. Α.Ι.Μ.Κ.Α., 1938, Έν Χανίοις τή 3 Μαρτίου 1938, άριθ. πρωτ. 86, Ό Αρχιερατικός Επίτροπος (ύπογραφή δυσανάγνωστη). Α.Ι.Μ.Κ.Α., 1926, 1 Απριλίου ‘6, άριθ. πρωτ. 94, Ό Κυδωνιάς καί Αποκορώνου Αγαθάγγελος. Στά άρχεϊα τής μητροπόλεως Χανίων σώζεται αίτηση τοΰ άρχιμανδρίτου Ειρηναίου Τσουρουνάκη, διά τής όποίας ζητοΰσε άπό τόν τότε μητροπολιτικό επίτροπο τής έν χηρείςι διατελούσης έπισκοπής Κυδωνιάς καί Αποκορώνου άρχιμανδρίτη Αθανάσιο Άποστολάκη πιστοποιητικό παροχής υπηρεσιών τοΰ Ειρηναίου ώς άρχιερατικοΰ έπιτρόπου τής αύτής έκκλησιαστικής έπαρχίας κατά τό έτος 1924, προκειμένου νά τό άξιοποιήσει γιά τήν ένίσχυση τής ύποψηφιότητάς του στις έκλογές τοϋ 1936 γιά τήν πλήρωση τών πέντε κενών έπισκοπικών έδρών τής νήσου. Βλ. Α.Ι.Μ.Κ.Α., 1935, Δεκεμβρίου 18, 1935, άριθ. πρωτ. 628, Αρχ. Ειρηναίος Τσουρουνάκης. Ή άνεύρεση τής αίτήσεως αύτής φανερώνει τήν έπιδίωξη έκ μέρους τοΰ Τσουρουνάκη νά ύπηρετήσει τήν ‘Εκκλησία τής Κρήτης ώς ένας έκ τών έπισκόπων αύτής, φιλοδοξία πού δέν πραγματώθηκε, όπως προκύπτει άπό τό άποτέλεσμα τών εκλογών. Γιά τις έπισκοπικές έκλογές τοΰ 1936 βλ. περιοδ. ‘Ορθοδοξία 11 (1936) 47-48. ΓΕΡΜΑΝΟΥ ΣΑΡΔΕΩΝ, «’Επισκοπικοί κατάλογοι», ΕΦ 35 (1936) 282-283. ΣΤΑΥΡΙΔΟΥ, Επισκοπικοί κατάλογοι, σσ. 442-443.
Οι πληροφοριές είναι από το βιβλίο του Χρήστου Ραϊλάκη-Βρανά με τίτλο “‘Εκκλησιαστική δράση τοΰ Άγαθαγγέλου Νινολάκη ώς έπισκόπου”

πηγή του άρθρου που μιλάει για την βιογραφία του μακαριστού Ιεράρχου: tsourounakis eirinaios