Ο υμνογραφικός πλούτος της Ορθοδόξου Εκκλησίας μας είναι ένα σπάνιο φαινόμενον ποιητικής παραγωγής, που συνδέεται αναπόσπαστα με το περιεχόμενον της χριστιανικής πίστεως και το μυστήριον της θείας οικονομίας για τη σωτηρία του κόσμου και του ανθρώπου.

Το μυστικόν αυτής της επιβιώσεως των εκκλησιαστικών ύμνων βρίσκεται στο επίκαιρον και αιώνιον αναστάσιμο μήνυμα, το οποίον αφορά την ύπαρξη και τη ζωή του ανθρώπου. Η Ανάσταση του Χριστού είναι το πλέον τραγουδισμένο θαύμα της πίστεώς μας. Ο πασχαλινός ύμνος «Χριστός Ανέστη» κατέχει επί αιώνες τα σκήπτρα του δημοτικότερου ύμνου που γράφτηκε στην ελληνική γλώσσα, του ύμνου που τον ψάλλουν με ενθουσιασμό οι Χριστιανοί και τον χρησιμοποιούν ως χαιρετισμόν εχθροί και φίλοι, κατά το λαϊκό ποιητή. Είναι ο θρίαμβος του Χριστού κατά του θανάτου, είναι η κατάργηση του ανθρώπινου φόβου για το θάνατο, γιατί μέσα από τα μνήματα μαζί με τον αναστάντα Κύριον εξέρχονται και τα σώματα πολλών Αγίων κεκοιμημένων, τα οποία αναγνωρίζονται από πολλούς.

Ο Χριστός αναστήθηκε «σκυλεύσας τον Άδην και πατήσας» το θάνατο, γι’ αυτό και χαρά ανέκφραστη και θρίαμβος πρωτοφανής επικρατεί στις τάξεις των στρατευομένων και θριαμβευόντων μελών της Εκκλησίας. Ηχούν χαρμόσυνα οι καμπάνες των ιερών ναών, ως η παράδοση μας υπαγορεύει, και ο ήχος τους φθάνει στους μακρινούς ορίζοντες της οικουμένης, ως συμβολικόν αντίδοτον της στείρας και χωρίς αποτέλεσμα πολυφωνίας των καιρών.

Ρήματα ουρανοπέμπτου αγγέλου ακούν οι Μυροφόρες και απορούν. «Ηγέρθη, ουκ έστιν ώδε ίδε ο τόπος όπου έθηκαν αυτόν» (Μάρκ. Ιστ’, 6). Αυτών  των λόγων του αγγέλου είναι ποιητική διατύπωση και μελωδική έκφραση ο ύμνος της Εκκλησίας «Χριστός ανέστη εκ νεκρών…». Η μεγαλύτερη, η ιερότερη, η λαμπρότερη και η ενδοξότερη ψαλμική έκφραση του θριάμβου της πίστεώς μας. Ανέστη ο Κύριος ημών Ιησούς Χριστός, ο Εσταυρωμένος Λυτρωτής και Διδάσκαλος. Τα φρικτά Πάθη και η Τριήμερη Ταφή Του παραμερίσθηκαν ενώ η ένδοξη Ανάστασή Τυο καθίσταται το κέντρον ολόκληρου του κόσμου. Το βαρύ σύννεφον που είχε σκεπάσει τον ορίζοντα της οικουμένης τις ημέρες των Παθών, διαλύεται, γιατί με την Ανάσταση θερμαίνονται οι καρδιές μας, αναζωογονείται η πίστη μας και δίδεται νέα ζωή σε όλους.

Η Ανάσταση είναι η απαρχή της νέας ζωής. «Ζωήν αιώνιον έδωκεν ημίν ο Θεός, και αυτή η ζωή εν τω υιώ αυτού έστιν». «Ο έχων τον υιόν έχει την ζωήν». (Α’ Ιωάν. Ε’, ΙΙ). Δεν μας χάρισε μόνον της πρόσκαιρη ζωή της γης ο Θεός. Μας χάρισε τα μέσα, για να ζήσουμε αιώνια ευτυχείς και μακάριοι. Η μακαρία και ατελεύτητη ζωή υπάρχει στον Υιό του Θεού, τον Κύριον ημών Ιησούν Χριστόν. Οι ενωμένοι με τον Κύριο Χριστιανοί εξαγιάζονται, ζουν την Ανάσταση και γνωρίζουν και βιώνουν το νόημα της αληθινής ζωής. Μας το είπεν ο ίδιος ο Χριστός «Εγώ είμι η ανάστασις και η ζωή» (Ιωάν., ια’, 25). Συνεπώς, η Ανάσταση του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού είναι η αφετηρία και το τέρμα, η αρχή και ο σκοπός, η ουσία και το περιεχόμενο της πνευματικής μας ζωής.

Σαλπίζουν χαρμόσυνα οι αγγελικές σάλπιγγες του ουρανού και μεταδίδουν το μήνυμα, για ν’ ανοίξουν οι πύλες του Παραδείσου. Είναι, με άλλα λόγια, η χαρά του Ουρανού. Και κάτω, τσακισμένος και ντροπιασμένος, ο Άδης στενάζει και βοά. Έχασε το προνόμιο της κυριαρχίας του. «Ο Άδης επικράνθη» κηρύσσει σήμερα η Εκκλησία. Επικράνθη, γιατί «κατηργήθη και ενεπαίχθη και ενεκρώθη και εδεσμεύθη». Δεν είχε τη δύναμη να κρατήσει το νικητή του θανάτου. Συνετρίβησαν τα δεσμά του, έπεσε κάτω εκείνος, και ο Χριστός ανήλθε, αναληφθείς έπειτα, στους κόλπους του Ουρανίου Πατρός, όπου υπήρχε προ χρόνων αιωνίων. (Κατηχητήριος λόγος Ι. Χρυσοστόμου εις την εορτήν του Πάσχα).

Θεμέλιος λίθος της πίστεώς μας και κέντρον της χριστιανικής λατρείας, είναι η Ανάσταση του Χριστού. Ο αναστάσιμος ύμνος είναι το τραγούδι των αγίων Αποστόλων, η αρχή και το τέλος του κηρύγματός τους, η αιτία του διωγμού και του μαρτυρίου τους. Ο αναστημένος Χριστός είναι η μεγάλη λυτρωτική πραγματικότητα της Ιστορίας. Παρουσιαζόταν σαράντα ημέρες στους μαθητάς Του και μέχρι σήμερον «παρέστησεν εαυτόν ζώντα… εν πολλοίς τεκμηρίοις» (Πράξ. Α’, 13). Είναι ο θρίαμβος της Εκκλησίας μέσα στους αιώνες, η οικοδομή και η ελπίδα των πιστών.

Σημείον απαισιόδοξο για την πορεία του σύγχρονου κόσμου είναι η απουσία του μηνύματος της Αναστάσεως από τη ζωή των ανθρώπων. Μία τέτοια πορεία παρουσιάζει την εικόνα, για την οποίαν ομιλεί ο ευαγγελιστής Ιωάννης στην Αποκάλυψη’ «οιδά σου τα έργα, ότι όνομα έχεις, ότι ζης και νεκρός ει» (Αποκ. γ’, Ι). Οι κακίες, οι έριδες, οι φθόνοι, τα ψεύδη, τα μίση, οι πολέμοι, σε κάθε μορφή τους, φονεύουν τις ψυχές των ανθρώπων, τη ζωή ολόκληρης της Δημιουργίας. Περισσότερον από άλλοτε οι χριστιανοί καλούνται να συνεργήσουν, ώστε να λάμψει στον κόσμο το άπλετο και ανέσπερο φως της Αναστάσεως.

Αγαπητοί μου αδελφοί.

Η νίκη της δικαιοσύνης κατά της αδικίας, της αληθείας κατά του ψεύδους, ενυπάρχει στο γεγονός της Αναστάσεως. Η τέλεια δικαιοσύνη και η πλήρης αλήθεια ήλθαν στον κόσμο, με το πρόσωπο του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού. Ο κόσμος της αμαρτίας δεν μπόρεσε να τον δεχθεί και τον παρέδωσε στο σταυρικό θάνατο «Εν Χριστώ» σταυρώνονται η δικαιοσύνη και η αλήθεια. Όταν, όμως, εξέρχεται «εσφραγισμένου του Τάφου» ο αναστάς Κύριος, νικητής και θριαμβευτής της ζωής, τότε θριαμβεύει η δικαιοσύνη και η αλήθεια.

Επειδή πιστεύουμε στην ανάσταση του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού, έχομεν τη βεβαιότητα, ότι ο καθημερινός αγώνας της ζωής των χριστιανών δεν είναι χίμαιρα και ουτοπία. Η αλήθεια, η δικαιοσύνη και η λύτρωση είναι το τρίπτυχο του περιεχομένου της πνευματικής μας ζωής. Η αλήθεια, τέλεια και ολοκληρωμένη, είναι ο Χριστός. Η δικαιοσύνη και η αγάπη είναι το μήνυμα του Ιερού Ευαγγελίου του. Η δε λύτρωση είναι η ευεργετική πραγματικότητα της αιωνιότητας, η οποία απορρέει από τη σταυρική θυσία του Κυρίου ημών Ιησού και την ένδοξη Ανάστασή του.

Η ωραιοτέρα των εποχών συμπίπτει με το ιερότερον της πίστεώς μας πανηγύρι. Ώρα να ψάλλουμε ευφρόσυνα τον αναστάσιμον Ύμνον. Κοιτάξετε πέρα, μακρυά, ατενίσετε τον ουράνιον πνευματικόν ορίζοντα, εκεί όπου σείεται ο κόσμος και φωτίζεται ο ουρανός με το απαστράπτον ανέσπερον φως της Αναστάσεως, το οποίον εξέρχεται από το κενόν μνημείον. Ο αιώνιος Ήλιος του φωτός, της αγάπης και της δικαιοσύνης μεσουρανεί περίλαμπρα στην αιώνια Βασιλείαν Του. Βασίλευε και χθες, βασιλεύει και τώρα και στους αιώνες ο Χριστός, «χθες και σήμερον ο Αυτός και εις τους αιώνας», και περιμένει τους πιστούς Του, που κάποτε εξεκίνησαν από την ιερή της Εκκλησίας κολυμβήθρα, για να φθάσουν στην ποθητή Βασιλείαν και να αναμέλψουν και πάλιν τον χαρμόσυνον Πασχαλινόν Ύμνο «Χριστός ανέστη».

Χριστός ανέστη!

Με αναστάσιμες πατρικές ευχές

Ο Κυδωνίας και Αποκορώνου

Δαμασκηνός